Analyse van het gebied

2.1 Inleiding

Niet alles kan inhoudelijk gebiedsgericht zijn. Wij hanteren als bovengrens zaken die gemeentebreed geregeld zijn, zoals brandweer, verlichting, huisvuil. Als ondergrens is bepaald dat individuele producten zoals paspoorten, vergunningen, uitkering etc. zijn uitgesloten. Voor de geografische gebiedsindeling is de formele CBS gebiedsindeling gehanteerd. De raad heeft ingestemd met deze meest objectieve indeling.
Of deze indeling op den duur onder alle omstandigheden stand kan worden gehouden, is nu nog niet te zeggen. Mochten er gedurende het traject redenen zijn om een andere indeling te hanteren dan zullen we dat steeds veranderen.

Afbeelding CBS Begrenzing

2.1.1 Procedure inspraak en status Dorpsontwikkelingsplan

Betrokken partijen
Dit Dorpsontwikkelingsplan Smakt-Holthees is tot stand gekomen en vastgesteld in het gebiedspanel. In het gebiedspanel zitten vertegenwoordigers van de volgende partners:

   -  Dorpsraad Smakt-Holthees
   -  Politie Limburg-Noord
   -  Wonen Limburg
   -  Synthese
   -  De gemeente Venray
   -  Stichting Katholiek Onderwijs Vierlingsbeek

Het gebiedspanel is betrokken bij het gehele proces van de totstandkoming van de gebiedsvisie en het uitvoeringsprogramma. De leden van het gebiedspanel stemmen in met het Dorpsontwikkelingsplan. Op 11 april 2012 is het plan tevens gepresenteerd aan de bewoners van Smakt-Holthees en overige geïnteresseerden.
De Provincie Limburg, het waterschap Peel en Maasvallei en de VROM Inspectie Zuid zijn geïnformeerd over deze Structuurvisie door toezending van de ontwerp-Structuurvisie samen met het ontwerpbesluit tot vaststelling en de kennisgeving.

Inspraak
De procedure van een structuurvisie op basis van de Wet ruimtelijke ordening is vormvrij. Op grond van de Inspraakverordening 2007 en het besluit van de gemeenteraad op 4 november 2008 (Gemeenteblad 2008, nr. 344) is de mogelijkheid tot het verlenen van inspraak bij structuurvisies door de gemeenteraad gedelegeerd aan het college van B&W. In dit besluit is tevens aangegeven dat er in principe geen inspraak wordt verleend bij de voorbereiding van een structuurvisie. Bij het voortraject van de structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan van Smakt-Holthees zijn vertegenwoordigers van burgers en maatschappelijke organisaties betrokken in de vorm van deelname van de vertegenwoordigers van de kernpartners in het gebiedspanel van de Smakt-Holthees. Deze vertegenwoordigers hebben gedurende het proces steeds teruggekoppeld aan hun achterban. Nogmaals inspraak verlenen zou in dit geval een doublure betekenen. Inspraak is met name van belang wanneer het maatschappelijk of politiek gevoelige projecten betreft. Hoewel de vaststelling van een Dorpsontwikkelingsplan natuurlijk op belangstelling kan rekenen, kan niet gezegd worden dat hier sprake van is.

Structuurvisie
Het Dorpsontwikkelingsplan Smakt-Holthees krijgt met de vaststelling de status van structuurvisie. Op grond van het Besluit op de ruimtelijke ordening (Bro) is het college van B en W verplicht om bij de voorbereiding van besluiten met betrekking tot een structuurvisie een kennisgeving te publiceren over het voornemen. Nadat de kennisgeving is gepubliceerd is tevens de ontwerp-Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Smakt-Holthees samen met het ontwerpbesluit tot vaststelling ter informatie ter inzage gelegd. Dit is overigens geen verplichte procedurele stap op basis van de Wet ruimtelijke ordening of het Besluit ruimtelijke ordening. De stukken zijn tevens digitaal beschikbaar gesteld door middel van het plaatsen van de stukken op de gemeentelijke website.

Grondexploitatie
In de Wro is de Grondexploitatiewet geïntegreerd. Daarmee geeft een Structuurvisie de gemeente een basis voor het toepassen van bevoegdheden met betrekking tot kostenverhaal en verevening van bovenplanse kosten.

Digitalisering gemeentelijke structuurvisie
Sinds 1 januari 2010 geldt de verplichting van digitale raadpleegbaarheid en uitwisseling van structuurvisies volgens de RO-standaarden van VROM (PRgSV 2008). Dit betekent dat structuurvisies, net als bestemmingsplannen moeten voldoen aan de verplichtingen van digitalisering. Een structuurvisie kent een ander karakter dan de meeste bestemmingsplannen. Bestemmingsplannen leggen zaken juridisch vast in regels, een structuurvisie heeft veel meer een globaal karakter en geeft beleidsdoelstellingen en ontwikkelingsrichtingen aan die vaak nog niet concreet zijn. Hierdoor is de verbeelding bij een structuurvisie anders dan die van een bestemmingsplan; in het gebied waarop de structuurvisie betrekking heeft wordt een tekst- en beeldgerichte overdracht van het relevante beleid in de structuurvisie vastgelegd.

2.2 Ruimtelijke Pijler

2.2.1 Ruimtelijke structuur en samenhang (historie)

Ontstaansgeschiedenis Smakt
In het begin van de 16e eeuw is het kasteel Makken ontstaan uit een grote boerderij aan de Loo- of Molenbeek, net ten noorden van het huidige Holthees, dat weer net ten noorden van Smakt op Brabants grondgebied (gemeente Boxmeer) ligt.
In 1806 is het kasteel gesloopt. Aan de Makkenweg en aan een deel van het Pieterpad, is nog een klein stukje zichtbaar. Smakt is ontstaan door de bedevaarten naar de Sint-Jozefkapel. Deze kapel is in 1699 gesticht door de heren van kasteel Makken en trekt jaarlijks vele pelgrims. Bij de kapel zijn later het klooster en de begraafplaats gekomen. In de jaren 50 is de kern verder uitgegroeid met woningbouw (complexbouw) en in de jaren 70 van de vorige eeuw zijn daar de tweekappers aan toegevoegd.

Ontstaansgeschiedenis Holthees
De naam Holthees komt van het Germaanse woord “hulta”, dat woud betekent (hetzelfde woord als ons “hout”, zoals het Engelse woord ook tegelijk woud en hout kan zijn) en het eveneens Germaanse element “hees” dat naar een jong, laag bos op hoge grond verwijst. Het is dus eigenlijk een beetje dubbelop: zoiets als een bos met bomen, of aardiger: bos met veel struikgewas.
Holthees wordt al in 1323-1325 voor het eerst in bronnen genoemd, namelijk in de rekeningen van de Gelderse rentmeester van het Land van Venray. Ook uit de veertiende eeuw stamt een vernoeming in het Landvredeverbond dat de edelen en de steden van Gelre en Kleef in 1359 sloten.

Afbeelding bestaande situatie

Afbeelding Kasteel Makken

Afbeelding Historische kaart plangebied (ca. 1900)

2.2.2 Archeologie, monumenten en beeldbepalende panden

Archeologie
De ligging van archeologische vindplaatsen is in hoge mate gerelateerd aan het natuurlijke landschap.
In Smakt ligt een terrein van hoge archeologische waarde. Het terrein ligt aan de straat Loobeek, net ten westen van de A73 en heeft het AMK-nummer (Archeologische Monumenten Kaart Limburg) 16228. Het betreft een nederzetting uit de late middeleeuwen (1050-1500 nC)/ Nieuwe tijd (1500-1950). Dit terrein met een hoge archeologische waarde heeft geen wettelijke bescherming, maar behoud van de bestaande situatie is het uitgangspunt. Ingrepen die tot aantasting van de verwachte archeologische waarden leiden, moeten zoveel mogelijk vermeden worden. Als verstoring niet vermeden kan worden, zal eerst archeologisch onderzoek gedaan moeten worden.

Monumenten en beeldbepalende panden
Smakt heeft één rijksmonument: de St. Jozefkapel (Rijksobjectnummer 37233). Er zijn geen gemeentelijke monumenten of panden die op de lijst van het Monumenten Inventarisatie Project van de gemeente Venray (2001) staan.

Afbeelding St.Jozefkapel

In Holthees staat eveneens een rijksmonument, namelijk de Mariakapel (Rijksobjectnummer 37402)

Afbeelding Mariakapel

Cultuurhostorische waardenkaart Gemeente Venray

2.2.3 Ruimtelijke analyse

Het langgerekte kerkdorp is voornamelijk opgebouwd als een enkelzijdig bouwlint gelegen aan de hoofdweg, de St. Jozeflaan met een kleine clustering van grotere bebouwing van het klooster, kapel en horecavoorziening. De weg ligt parallel aan het spoor welke een historische verbinding tussen Nijmegen en Roermond is. De bebouwing bestaat uit complexbouw uit de jaren 50 en tweekappers vanaf de jaren 70. Hier en daar staan individuele vrijstaande woningen. Aan de aftakking daarvan, de Pelgrimslaan, bevinden zich ter hoogte van het klooster ook enkele vrijstaande woningen. Alle bebouwing is georiënteerd op de openbare weg. Hierdoor is de kern vanuit het landelijk gebied makkelijk zichtbaar. De Loobeek en een deel van de Pelgrimslaan staan haaks op de lintbebouwing. Hieraan liggen enkele grootschalige en kleinschalige agrarische bebouwingen. De combinatie van spoorlijn, bebouwingslint met aftakkingen, de onduidelijke kern rondom het klooster zorgen ervoor dat het Smakt een minder heldere opzet heeft. Typerend voor Smakt zijn de breed opgezette straatprofielen en de éénzijdige bebouwingsstructuur.
Tevens wordt het klooster, de begraafplaats en een enkele boerderij duidelijk door een groene zone begrensd.
Recente nieuwbouw is gelegen achter het historische bouwlint. Deze uitbreiding is niet typisch voor het karakter van Smakt. Het lijkt een eerste aanzet om een compacte blokvorm te creëren ten zuiden van het klooster.

2.2.4 Kenmerken van de bebouwing

Karakteristiek is de kapel en het klooster St. Jozef. De overige bebouwing past grotendeels in de kleinschalige basisstructuur. De woningen zijn overwegend gebouwd in baksteen van twee bouwlagen met kap. De bebouwing is georiënteerd op wegen en aan rooilijnen. Naast meer uniforme bouwstroken komt ook eigenbouw voor uit de jaren 80-90, twee lagen met kap in alle variëteiten van vorm en materiaal. Opvallend zijn de bungalows aan de Pelgrimsweg langs de spoorlijn.

2.2.5 Omliggend landschap

Aan de westzijde van het dorp wordt het landschap gekenmerkt als kleinschalig landschap. In de omgeving zijn enkele landschapselementen (bomenlanen en singels) duidelijk aanwezig.
Aan de oostzijde grenst het dorp direct aan het beekdal. Vanuit de Rector Cremersstraat is een mooi zicht op het beekdal dat langzaam afloopt.
Aan de noord –en zuidzijde wordt Smakt begrensd door bosgebieden. In het bosgebied van de Overloonse Duinen ligt het Schaartven.
Tussen Smakt en Holthees loopt het Afleidingskanaal. Dit kanaal ligt door het landschap en volgt ten noorden van Smakt voor een gedeelte de spoorlijn.

2.3 Functionele pijler

Smakt staat voornamelijk bekend om de 17e eeuwse kapel. Daaromheen is in later tijden het klooster gekomen. Ook de kerk en de horeca liggen aan hetzelfde plein. Voor overige basisvoorzieningen is Smakt aangewezen op Holthees. De kinderen van Smakt gaan in Holthees naar school. De wekelijkse kerkdienst wordt voor de inwoners van beide dorpen gehouden in Smakt. Daar is ook het kerkhof.
Gezien de grootte van het dorp heeft Holthees een redelijk voorzieningen niveau. Het dorp heeft een peuterspeelzaal en een basisschool. Het dorp heeft ook een horecagelegenheid in de vorm van een cafézaal met een snackbar. De voetbalclub en de schutterij hebben hun onderkomen in de Blokhut aan de Holthesedijk. Er is een beperkte bedrijvigheid. In het dorp is een bouwbedrijf, een dier- tuin- en hobbycentrum en een groothandel in teakmeubelen. Verder is er verspreid in het dorp sprake van aan huis gebonden bedrijvigheid, zoals een pedicure. In Holthees ligt ook een SVR-camping.

Smakt is het kleinste van de 13 dorpen van de gemeente Venray. Het dorp grenst aan Holthees. Smakt is een kern waar de woonfunctie overheerst. De meeste woningen zijn voor 1980 gebouwd. De woningvoorraad bestaat voor het grootste deel uit vrijstaande en 2-onder-1 kap woningen.

2.3.1 Wonen en woonomgeving

Woningvoorraad en bezetting
Smakt
Op 1 januari 2009 telde Smakt 74 woningen. Zo’n 86% van de woningvoorraad bestaat uit eengezinswoningen, gestapelde bouw komt niet voor. De overige 14% zijn woningen met een bedrijf. De meest voorkomende woningtypen zijn vrijstaande en 2-onder-1 kap woningen. De gemiddelde WOZ-waarde bedroeg € 311.770,-. Hiermee ligt de WOZ-waarde in Smakt ver boven het Venrays gemiddelde (€ 234.222,-).
De gemiddelde oppervlakte per woning ligt in Smakt op 618 m². In Venray varieert de gemiddelde oppervlakte per woning in de verschillende wijken van 275 m² tot 751 m². In de kerkdorpen ligt de gemiddelde oppervlakte tussen de 380 m² tot 638 m².
Veruit het grootste deel van de woningvoorraad van Smakt bestaat uit koopwoningen. Zo’n 15% van de woningen zijn huurwoningen. Wonen Venray verhuurt 4 woningen in Smakt. De overige huurwoningen worden door particulieren verhuurd (er kunnen bijvoorbeeld woningen op naam van de kinderen staan, die door de ouders bewoond worden en andersom).

Op 1 januari 2008 was de gemiddelde woningbezetting in Smakt 2,99. Dit ligt ver boven het Venrays gemiddelde van 2,56.

Holthees
Op 1 januari 2010 waren er in Holthees 178 woningen, in een periode van tien jaar zijn er twintig woningen bijgekomen (allemaal koop). Van de woningen zijn er 168 koop en 10 huur; van de woningvoorraad is dus 94% koop en 6% huur. De koopwoningen bestaan uit 156 vrije sectorwoningen, 4 starters- en 4 premiewoningen. De 10 huurwoningen behoren allemaal tot de sociale huur (verhuurder Wonen Vierlingsbeek) ; het gaat om 7 gezinswoningen en 3 nultredenwoningen. Naar woningtype bezien zijn 145 woningen in Holthees vrijstaand, 30 halfvrijstaand en 3 tussenwoningen. Het straatbeeld wordt bepaald door vrijstaande en 2-onder-1- kapwoningen. De woningen zijn in verschillende perioden toegevoegd waardoor een divers woningaanbod qua leeftijd van de woningen ontstaat. Er is een uitbreidingsplan met 6 starterswoningen in een CPO-constructie (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap), 2-onder-1-kapwoningen en vrijstaande woningen

In 2009 zijn de resultaten van een woningbehoefteonderzoek¹ in Boxmeer gepubliceerd². Hieruit blijkt dat van alle Boxmeerse huishoudens 19% verhuisgeneigd is. Het meest genoemde verhuismotief (25%) is “vanwege leeftijd/gezondheid”. Men zoekt daarbij vaak een woning zonder trappen (nultredenwoning). Dit is een wens van 65-plussers maar ook van mensen in de leeftijd van 55-65 jaar. Verder willen inwonende kinderen in 8% van de Boxmeerse huishoudens op zichzelf gaan wonen (starters).
Ruim de helft van de verhuisgeneigden heeft geen voorkeur voor een nieuwbouwwoning of een bestaande woning, 28% wil graag een nieuwbouwwoning en 17% een bestaande. De meeste verhuisgeneigden zoeken een woning binnen de eigen woonkern³.

¹ Wonen in Boxmeer. Een woningbehoeftenonderzoek onder de inwoners van Boxmeer. Laagland’Advies, 17 juni 2009

² Alle huishoudens in Boxmeer konden meedoen aan het onderzoek. In Holthees hebben 24 huishoudens meegedaan aan het onderzoek. De respons is daarmee 13%; dit is iets lager dan in de andere woonkernen, waar het responscijfer gemiddeld op 17% lag.

³ Als deze cijfers ook van toepassing zouden zijn op Holthees zou dat betekenen dat 34 huishoudens een andere woning zoeken en 14 inwonende kinderen op zoek zouden zijn naar een starterswoning.

Woningmarktonderzoek
In 2011 is een woningmarktonderzoek uitgevoerd. Gezien het beperkt aantal huishoudens in Smakt zijn de resultaten van het onderzoek een indicatie van de woningbehoefte. Een respondent meer of minder kan bij kleine aantallen respondenten namelijk veel verschil maken in de resultaten. Het onderzoek geeft dus slechts een beeld van de kwalitatieve behoefte.

De resultaten van het onderzoek laten in de koopsector en huursector een behoefte aan levensloopbestendige nultredenwoningen zien. Huishoudens van 55 jaar en ouder geven aan dat zij dit type woning wensen.

De vraag en aanbod naar vrijstaande en 2-onder-1-kapwoningen lijkt op het moment van het onderzoek min of meer in balans.

2.3.2 Voorzieningen

In het dorp Smakt is een kerk en begraafplaats aanwezig alsmede een café-restaurant. Het dorp heeft géén gemeenschapshuis of commerciële voorzieningen. Voor de dagelijkse voorzieningen is men aangewezen op de naastliggende dorpen, Venray-kern en Boxmeer.

2.3.3 Gezondheidszorg

In het voormalige klooster is door een particuliere investeerder in 2010 een zorghotel gerealiseerd. In het zorghotel wordt alleen verpleegzorg aangeboden aan patiënten zonder AWBZ-indicering.

In Smakt zijn geen andere gezondheidszorgvoorzieningen aanwezig. Wel heeft men in Smakt de beschikking over een defibrillator.

2.3.4 Openbaar groen

Het openbaar groen in Smakt bestaat uit een aantal bomenrijen en gazonvakken aan de St. Jozeflaan en twee groene speelterreinen aan de Rector Cremersstraat. Qua grotere groenelementen zijn tevens de kloostertuin (niet openbaar) en de begraafplaats van belang. Doordat men op bijna alle punten in de Smakt doorkijk heeft naar het omringende landschap, beleeft men het groen in dit dorp meer als voldoende. De oude laanbeplanting van de Pelgrimslaan richting de begraafplaats is een waardevol element van het groen tegen de kom aan.
Achter het Pelgrimshuis ligt een park wat voor iedereen toegankelijk is.
De verzorging van het groen heeft een hoge kwaliteit, mede door de inzet van bewoners via de fanfare. De technische staat heeft een basis- tot hoog niveau, door de renovaties van afgelopen jaren.

Het openbaar groen in Holthees bestaat uit bomenrijen, enkele siervlakken en vooral gebruiksgroen (gras en bermen) in de woonblokken. De kapel ligt in een groene omgeving. In de Gildestraat ontbreekt op enkele gedeeltes de bomenrij. Ook op het bebouwde deel van de Bredeweg ontbreekt een rij straatbomen, waar wel ruimte voor is. Op veel plakken in Holthees is er zicht op het groene buitengebied, waardoor uitbreiding van openbaar groen niet noodzakelijk is.
De verzorging van het groen heeft een hoge kwaliteit. De technische staat heeft een basis tot hoog niveau, door jonge aanplant en renovaties in het recente verleden.

2.3.5 Natuur

Zoals in de ruimtelijke analyse is aangegeven, wordt Smakt aan de zuid- en noordwestzijde begrensd door bossen. In het zuiden betreft dit de Boschhuizerbergen en in het noordwesten de Overloonse Duinen.

Het bosgebied ‘Boschhuizerbergen’ ten zuiden van de Maasheseweg is samen met een deel van het Landgoed Geijsteren aangewezen als Natura 2000 gebied. Deze bijzondere beschermingsstatus ontleend het natuurgebied aan het voorkomen van de grootste populatie van de Jeneverbes (Juniperus communis) in Zuid-Nederland en vanwege het voorkomen van zandverstuivingen, stuifzandheiden en voedselarme vennen. Eigendom en beheer van deze bossen zijn grotendeels in handen van de Gemeente Venray, Limburgs Landschap en Landgoed Geijsteren. Voor de bossen ten noorden van de Maasheseweg zijn dit voor een belangrijk deel het Limburgs Landschap en camping De Oude Barrier.
De bossen van Overloon op het Brabantse, zijn voor een belangrijk deel in eigendom van de gemeente Boxmeer.

Aan de oostzijde (Smakterbroek), ten westen van de A73 (Smakterveld) is de afgelopen jaren natuur ontwikkelt. In 2009 is ten oosten van de Rector Cremersstraat en achter het klooster het natuurgebied Smakterbroek aangelegd. Het bestaat uit een begrazingsgebied met een poel, enkele hakhoutbosjes en solitaire bomen. Het gebied wordt beheerd door middel van maaien, afvoeren maaisel en begrazing en behoudt daardoor een vrij open karakter met een aantal zichtlijnen. In het gebied een wandelpad aangelegd. De mogelijkheden van uitbreiding van dit wandelpad richting basisschool in Holtehees onderzoeken. Een en ander in overleg met Waterschap Aa en Maas.

^* Bron: Dienst Landelijk Gebied, 2007. Actieplan bedreigde soorten Reconstructiegebied Noord- en Midden-Limburg Gebiedenrapport Venray Meerlo-Wanssum in opdracht van de Provincie Limburg. DLG, Roermond.

Direct ten westen van de A73 is het natuurgebied Smakterveld gerealiseerd: 33 hectare grasland is omgevormd tot vochtig, bloemrijk hooiland. De potentiële natuurwaarden van deze gronden zijn hoog door de aanwezigheid van kwelsituaties. Regenwater op de hoger gelegen Overloonse Duinen komt als schoon en voedselarm kwelwater aan de oppervlakte in het Smakterveld. Hierbij horen specifieke plantensoorten als grote ratelaar, (moeras-)rolklaver, veldrus, dotterbloem drijvende waterweegbree (Europees beschermd).

^* Bron: Dienst Landelijk Gebied Emmen, 2004.

Staatsbosbeheer heeft het kanaal direct ten zuiden van de bosrand van de Overloonse Duinen gedempt, heeft de Loobeek laten meanderen en ruim 2000 m3 bovengrond ontgraven. De verwachting is dat de natuurontwikkeling snel op gang zal komen. Zeldzame plantengroei is al gevonden.

Een andere ecologische verbindingszone ligt ten zuiden van Smakt , tussen het bosgebied van Camping De Oude Barrier (gelegen ten noorden van de Maasheseweg) en de Waterzuivering. Daar sluit de zone aan op het hierboven beschreven Smakterveld. De dassenpopulatie gebruikt de dassentunnels onder de A73. Het heeft de voorkeur van de gemeente om deze verbindingszone te versterken zodat een robuuste verbinding ontstaat tussen het bosgebied rondom de camping en het Smakterveld. Ook wordt ingezet op natuurontwikkeling op de landbouwpercelen die binnen de Boschhuizerbergen ten westen van Camping De Oude Barrier liggen.

Ook zijn nieuwe natuurontwikkelingen te verwachten. In het kader van de aanpassingen van het recreatiebedrijf wordt er in het bosgebied rondom Camping De Oude Barrier natuur gerealiseerd.

In het Loobeekdal ten westen van de A73 zal in het kader van de hermeandering van de Loobeek beekbegeleidende natuur worden aangelegd. In de nabije toekomst kan de vernatting versterkt worden als de plannen voor natuurontwikkeling in het westelijke deel van het Loobeekdal (Masterplan Loobeekdal, tussen De Haag in Merselo en het Smakterveld) worden uitgevoerd ( in 2014/2015). Het natuurbeheer bestaat uit maaien, afvoeren maaisel en begrazing. Spontane ontwikkeling van solitaire bomen en (elzenbroek-)bosjes is mogelijk. Het wandelpad direct langs de bosrand van de Overloonse Duinen biedt het mooiste overzicht.

Op de Bus is een onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), een landelijk netwerk van groene en natte natuurgebieden dat in 2018 gerealiseerd moet zijn. In het huidige akkoord tussen het Inter Provinciaal Overleg (IPO) en staatssecretaris Bleker is opgenomen dat provincies de EHS in 2021 hebben afgerond. Op de Bus verbindt de Boschhuizerbergen met de bestaande natuurlijke bosstroken gelegen tussen “Kasteel” Macken en de zuidrand van Vierlingsbeek. Vanaf dat punt wordt een verbinding gerealiseerd met het Maasheggengebied tussen Vierlingsbeek en Oeffelt (Noord-Brabant). De Dienst Landelijk Gebied (DLG) verwerft de gronden, richt deze in en draagt daarna over aan Staatsbosbeheer (SBB)..

Op het grondgebied van Holthees loopt de EHS verder via het open graslandgebied tussen Smakt en Holthees, het Afleidingskanaal, over gronden van het Waterschap en SBB naar de boerderij “Kasteel” Macken.

2.3.6 Water

Het dorp Smakt vormt riooltechnisch samen met Holthees een eigen bemalingsgebied. Dat wil zeggen dat de rioolbuizen welke in Smakt/Holthees liggen allemaal onderling verbonden zijn, maar niet verbonden met de naastliggende dorpen. Al het rioolwater stroomt via rioolbuizen naar het gemaal in Holthees, een grote rioolpompinstallatie van het waterschap. Van hieruit wordt het rioolwater verpompt naar de Rioolwaterzuivering van het Waterschap Aa en Maas.
In Smakt is een gemengd rioolstelsel aanwezig.
Het buitengebied is voorzien van drukriolering, inclusief de woningen aan de Pelgrimslaan.

Uit de meldingen registratie en gemeentelijke waarnemingen blijkt dat er geen grootschalige rioolwateroverlast voorkomt in dit dorp.

2.3.7 Recreatie en toerisme

In het verleden is door bewoners al aangegeven dat het ontwikkelen van (meer) toeristische voorzieningen een positieve invloed hebben op het werkklimaat.
Smakt is een pelgrimsoord. Jaarlijks bezoeken tienduizenden mensen de St. Jozefkapel. De bedevaartsmaand is maart. Dit biedt kansen voor de verdere ontwikkeling van het toerisme. De reeds aanwezige infrastructuur vormt een goede basis om deze potentie te benutten.

Zo is er bijvoorbeeld het landelijke Pieterpad dat via Smakt en Holthees loopt, en kent het dorp met de nabij gelegen camping aan de Maasheseweg een specifieke overnachtingsmogelijkheid. Daarnaast heeft de dorpsraad enkele jaren geleden een lokaal wandelroutenetwerk gerealiseerd. De wandelroute Smakt-Holthees heet “Van Makken tot Op de Bus”. De route is een rondwandeling en heeft een aansluiting op de wandelroute(s) in de Boschhuizerbergen. In de brochure van de wandelroute wordt ook het Oorlogs- en Vredemonument Holthees/Smakt genoemd, ter nagedachtenis aan de twintig inwoners van Holthees en Smakt die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook is er een gedachteniskapel op de Hei als dankbaarheid van degenen die de oorlog overleefden.
Ook het streekpad Maas/ en Peellinie loopt door Smakt/Holthees.

Verder ligt er nog een horecafaciliteit/groepsaccommodatie in het buitengebied van Holthees namelijk Hoeve de Knol.

In Holthees staat de Mariakapel waar exposities, lezingen en concerten plaatsvinden en huwelijken gesloten kunnen worden.

Het dorp is aangesloten op het regionale fietsknooppuntennetwerk.
In de bossen van Overloon ligt de zwemplas Het Schaartven. De zwemplas heeft zowel positieve als negatieve effecten. Als recreatieve voorziening is het een positieve aanvulling op het aanbod, niet in de laatste plaats voor de gezinnen en jongeren in Smakt/Holthees zelf. Maar de dorpsraad geeft ook aan dat er bij dit soort voorzieningen ook altijd negatieve neveneffecten optreden, zoals bijvoorbeeld de verkeersveiligheid van de zwakkere verkeersdeelnemers in relatie met het parkeren langs de openbare weg.

2.3.8 Sport

In het dorp Smakt zijn geen sportvoorzieningen aanwezig. Samen met het dorp Holthees is er een sportvoorziening in Holthees. Deze bestaat uit velden van de Voetbalvereniging Holthees-Smakt en een schietterrein van het Onze Lieve Vrouwe Gilde (in 1340 opgericht).

2.3.9 Verkeersstructuur

Wegenstructuur voor autoverkeer
De kern Smakt ligt in het noordoosten van de gemeente Venray. De hoofdontsluiting naar Venray loopt via de Sint Jozeflaan en de Maasheseweg welke in Venray direct aansluiting geeft op de lokale wegenstructuur. Dit is een natuurlijke route waardoor er geen sprake is van sluipverkeer, hooguit in relatie met het bedrijventerrein Smakterheide via de Spurkt.

Met uitzondering van de Maasheseweg hebben alle wegen in het buitengebied van Smakt een maximumsnelheid van 60 km/h, waarvoor in 2008 de verkeersborden zijn geplaatst. In een intensief project van burgerparticipatie is in de eerste helft van 2008 een maatregelenkaart tot stand gekomen (vastgesteld door b&w op 19 augustus 2008), waarvan de verschillende elementen binnen een uitvoeringsprogramma in de komende jaren tot stand worden gebracht.

De Maasheseweg is in de Visie Wegenstructuur aangewezen als erftoegangsweg. Vanwege de huidige vormgeving van de weg (maximumsnelheid 80 km/h met vrij liggende fietspaden) en de gewenste aansluiting op het wegennet van de gemeente Boxmeer, zal deze weg in de eerstvolgende herziening van de wegcategorisering worden aangewezen als gebiedsontsluitingsweg. Mede door de werkelijk gereden snelheid en de aanwezige bomenrij, is de oversteekbaarheid van de Maasheseweg voor met name fietsers verre van ideaal. Het is dan ook gewenst ter hoogte van de aansluiting van de St Jozeflaan op de Maasheseweg de oversteekbaarheid te verbeteren door middel van de aanleg van een middengeleider (vergelijking kruispunt Beekweg-Kleindorp nabij Merselo).
Binnen de kern zijn alle wegen aangewezen als erftoegangsweg/verblijfsgebied met een maximumsnelheid van 30 km/h. De inrichting van de meeste wegen is hier voldoende op afgestemd. Dit verkeersregime geeft nauwelijks aanleiding tot klachten en lijkt goed te functioneren.

In het buurdorp Holthees is het verkeersregime zowel binnen als buiten de bebouwde kom hetzelfde als in Smakt.

Parkeren
Smakt kent geen structurele en grootschalige parkeerproblemen. Door de combinatie van weginrichting, toenemend autobezit en de wens het liefst vóór de eigen deur te parkeren, bestaan er soms kleine parkeerergernissen.

Openbaar vervoer
Volgens de concessie voor het openbaar vervoer van de Provincie Limburg, zou gelet op het inwonertal de kern Smakt het zonder regulier openbaar vervoer kunnen stellen. De samenhang met het buurdorp Holthees is bij die toets buiten beschouwing gelaten aangezien Holthees buiten het concessiegebied ligt.
In het voorjaar van 2009 is de buurtbus door Vierlingsbeek, Holthees en Maashees naar het busstation te Venray omgelegd. Sinds maandag 4 mei 2009 rijdt de buurtbus ook door Smakt waardoor er een rechtstreekse busverbinding is met Venray. In noordelijke richting gaat de buurtbus naar Vierlingsbeek en Boxmeer alwaar wordt aangesloten op de Maaslijn (spoor).

Fietsverkeer
In en direct rondom Smakt zijn geen speciale fietsvoorzieningen. Voor de Sint Jozeflaan naar Venray is gesteld dat deze een wegbreedte dient te hebben waardoor voldoende brede fietsstroken kunnen worden aangelegd. De oversteekbaarheid van de Maasheseweg is een knelpunt vanwege de hoge maximumsnelheid van het autoverkeer op die weg (80 km/h). Wat betreft het recreatieve fietsverkeer zijn geen knelpunten bekend.

Gevolgen van de uitwerkingsplannen Venray’s Verkeer- en Vervoersplan (VVVP)
Op grond van het VVVP en de Visie Wegenstructuur zijn en worden in en rondom Smakt de volgende maatregelen genomen:

   -  op termijn worden in het buitengebied aanvullende maatregelen getroffen die de in 2008 ingestelde maximumsnelheid van 60 km/h ondersteunen;
   -  op termijn zal de Maasheseweg worden ingericht conform de nog aan te wijzen functie van gebiedsontsluitingsweg (maximumsnelheid 80 km/h en vrijliggende fietspaden, aanpassen markering: kantmarkering + dubbele asstreep, middengeleider kruispunt St Jozeflaan/Maasheseweg).

2.3.10 Milieuaspecten

Energie en klimaat
Met het in 2009 vastgestelde gemeentelijke energie- en klimaatbeleid wordt beoogd om energieverbruik in de hele gemeente te verminderen en daarnaast over te schakelen op duurzame energie. Voor zover bekend zijn er in Smakt nog weinig maatregelen en/of voorzieningen getroffen.

Wet geurhinder en veehouderij
De gemeenteraad van Venray heeft op 25 maart 2008 de verordening geurhinder en veehouderij (geurverordening) met de bijbehorende gebiedsvisie vastgesteld. Om de geursituatie van Smakt te beschrijven is de kaart van de individuele geurcontouren behorende bij de evaluatie van de geurverordening 2010 als basis genomen.
In de directe omgeving van Smakt zijn diverse agrarische (intensieve veehouderijen) bedrijven gelegen, met name in de oost- en zuidkant van het dorp aan Loobeek, Pelgrimslaan en Carmelietenstraat. De geurcontouren van een aantal van deze agrarische (intensieve veehouderijen) bedrijven lopen over de bebouwde kom van Smakt. Dit levert mogelijk beperkingen op voor woningbouwmogelijkheden. Mede hiervoor is er een zoekgebied woningbouw aan de noordzijde van de Carmelietenstraat in de verordening vastgelegd, zodat er in de toekomst noodzakelijke woningbouw gepleegd kan worden.
Het woon- en leefklimaat in de kern van Smakt is in de verordening, ondanks de aanwezigheid van intensieve veehouderijen, als “redelijk goed” tot “goed” beoordeeld. De dorpsraad geeft aan dat de bewoners van de woningen in de geurcirkels geen stankoverlast ervaren.
Met betrekking tot geur- en stankoverlast bestaat bij de inwoners van Smakt-Holthees verschillen in beleving. Echter gezien de ontwikkelingen in het buitengebied is het belangrijk dat het dorp en de dorpsraad de vinger aan de pols houdt met betrekking tot dit onderwerp en signaleert wanneer er problemen en knelpunten ontstaan.

In Holthees en Smakt liggen geen Landbouwontwikkelingsgebieden (LOG’s). Onlangs is ten noordoosten van Holthees een grote varkensstal gebouwd. De dorpsraad geeft haar lichte verontrustheid aan, dat als er in de toekomst door de overheid gesleuteld wordt aan emissienormen, dit gevolgen kan hebben voor de geplande uitbreidingslocatie voor woningbouw aan de oostzijde van Holthees. Met betrekking de LOG´s moet opgemerkt worden dat in Noord-Brabant alle LOG’s op slot zitten. Uitbreiding van stallen is hier niet (meer) aan de orde.

Geluid
Smakt ligt aan de spoorlijn Nijmegen – Roermond. Uit de Wet geluidhinder vloeit voort dat tot een afstand van 100 meter van deze spoorlijn aandacht aan spoorweglawaai wordt besteed indien sprake is van woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen. Binnen deze zone zijn diverse woningen gelegen, maar voor geen van deze woningen geldt dat de maximale grenswaarde wordt overschreden. Voor het overige is geluid geen issue in Smakt.

Bodem
Smakt ligt in de Bodemkwaliteitskaart zone Buitengebied⁴. De grond in deze zone wordt in beginsel als schoon geclassificeerd. Dit gebied wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van (m)oerlagen aan de oppervlakte of in de ondiepe ondergrond. Deze roestkleurige bodemlaag is vaak arseenhoudend. De verhoogde gehalten arseen vormen geen risico’s voor het gebruik van deze grond. Desondanks zijn in het provinciaal bodembeleid regels vastgelegd over hergebruik van arseenhoudende grond en bouwactiviteiten ter plaatse van deze bodemlaag.
In deze regio worden vaak verhoogde gehalten met zware metalen in het grondwater aangetoond zonder direct aanwijsbare, bron⁵.
Dergelijke diffuse verontreinigingen vormen in sommige gevallen een belemmering voor (her)ontwikkeling van een locatie. Met eenvoudige maatregelen vormt zo’n grondwaterverontreiniging geen risico.

⁴ Bron: Bodemkwaliteitskaart en het Bodembeheerplan Venray (vastgesteld B&W, 22 november 2005)

⁵ Bron: Handreiking Ruimtelijke Ontwikkeling Limburg (Provincie Limburg, 19 december 2006)

Sinds 1 juli 2008 is het Besluit bodemkwaliteit van toepassing. Daarin zijn algemene (generieke) en specifieke regels voor (her)gebruik van grond en bagger vastgelegd. De overgangsregeling biedt de gemeente de mogelijkheid om voorlopig (tot eind 2010) gebruik te maken van de regels voor grondverzet die zijn vastgelegd in de Bodemkwaliteitskaart gemeente Venray.

Binnen het grondgebied van Smakt zijn geen stortplaatsen bekend. Ook komen enkele aan (voormalige) bedrijfsactiviteiten te relateren bodemverontreinigingen voor die door de eigenaren op grond van de Wet bodembescherming worden aangepakt.

Externe veiligheid
In en in de nabijheid van Smakt zijn geen wegen gelegen waarover noemenswaardige transporten met gevaarlijke stoffen plaatsvinden. Ook over het spoor vindt geen transport van gevaarlijke stoffen plaats. Verder zijn er in Smakt geen bedrijven waar gevaarlijke stoffen worden opgeslagen of worden verwerkt en ook anderszins zijn er geen risicobronnen aanwezig.
Externe veiligheid speelt dan ook geen rol van betekenis.

Luchtkwaliteit
In dit kader worden de luchtkwaliteitseisen bedoeld zoals genoemd in de Wet milieubeheer. Dit aspect heeft met name betrekking op stikstofoxiden en fijn stof afkomstig van wegverkeer. Uit in 2008 uitgevoerde indicatieve berekeningen blijkt dat er geen aanleiding is om aan dit aspect betreffende Smakt nader aandacht te besteden. Aan de grenswaarden wordt ruimschoots voldaan. Geurhinder afkomstig van de agrarische sector valt niet onder de reikwijdte van deze paragraaf en hiervoor wordt verwezen naar het onderdeel Wet geurhinder en veehouderij.

Afval
In Smakt zijn geen voorzieningen om gescheiden afval naar toe te brengen. In Holthees staat bij de St. Jozefschool een glasbak. De RMB haalt maandelijks in Holthees, gelijktijding met de blauwe tariefzak het plastic afval huis een huis op. Het Gilde haalt maandelijks het oudpapier op. Boxmeer bezit een milieustraat tussen Holthees en Overloon, waar puin, groen, hout e.d. gratis mag worden gestort door haar inwoners. Bezoekers aan de milieustraat moeten zich legitimeren met een geldig legitimatiebewijs.

2.4 Economische Pijler

2.4.1 Aanwezige bedrijven

In het dorp Smakt zijn, behalve de reeds genoemde, ook diverse andere functies aanwezig. Verspreid over het dorp liggen enkele bedrijven. Er is o.a. een softwarebedrijfje, een dierenpension, een montagebedrijf, een grondverzetbedrijf, een groothandel, een hovenier en een restaurant met een regionale uitstraling. Dit laatste bedrijf ligt naast de St. Jozefkapel en is daarmee een populaire bestemming van pelgrims. In het voormalige klooster van de Carmelieten is sinds 2010 een Zorghotel gevestigd.

In het buitengebied rondom het dorp ligt een aantal agrarische bedrijven waarvan 2 varkensbedrijven, diverse veehouderijen van respectievelijk schapen, paarden en melkvee en een groenteteler. Daarnaast ligt er een camping op Smakter grondgebied.

2.4.2 Grondeigendom

De gronden in het hart van het dorp zijn eigendom van de kerk en van particulieren. De gemeente is eigenaar van de openbare ruimte, denk aan wegen, straten en openbaar groen. In Smakt is behoefte aan uitbreiding voor woningbouwdoeleinden. De gemeente heeft geen grondpositie in Smakt. Anders gezegd, de gemeente heeft geen gronden in haar bezit die geschikt zijn voor toekomstige woningbouw. Het vinden van nieuwe woningbouwlocaties wordt in ernstige mate beperkt door enkele milieucirkels.
Tenslotte is de gemeente eigenaar van bosgronden in het buitengebied.

2.5 Sociaal maatschappelijke pijler

Smakt grenst aan Holthees, een kern van de gemeente Boxmeer (provincie Noord-Brabant). In de ogen van de bewoners is er geen onderscheid tussen Smakt en Holthees. De grens tussen beide dorpen is eigenlijk kunstmatig. In 1969 is de dorpsraad Smakt-Holthees opgericht. Zij ervaart wel degelijk deze gemeentelijke en provinciale grens en probeert zo goed mogelijk zaken te doen met beide gemeenten. Dat dit van de dorpsraad extra inspanning vergt is duidelijk.

2.5.1 Bevolkingsontwikkeling

Na de oplevering van de woningen aan de Rector Cremersstraat in 2006 is de bevolking van Smakt gestegen van 196 naar 222 bewoners op 1 januari 2007. Daarna is een geleidelijke daling ingezet tot 214 inwoners per 1 januari 2010.

De huidige bevolkingsopbouw en de maatschappelijke ontwikkelingen leiden in de prognoses die de gemeente Venray in 2009 heeft laten opstellen in de komende 15 jaar tot een daling van de jeugd (< 20 jaar) van 60 naar 45 personen (-/- 25%). De beroepsbevolking (< 65 jaar) stijgt met 8% tot gemiddeld 137 personen en het aantal ouderen (> 64 jaar) stijgt van 27 naar ruim 40 personen (+/+ 50%).
De totale bevolkingsomvang is met gemiddeld 220 personen tot 2025 stabiel.

In de onderstaande grafiek is te zien dat op 1 januari 2010 de meeste inwoners van Smakt tussen de 45 – 49 jaar oud zijn. Opvallend is het lage aantal bewoners in de leeftijdscategorieën 20 – 34 jaar. De verdeling tussen het totaal aantal vrouwen en mannen in Smakt is niet gelijk: 114 mannen en 100 vrouwen. Per leeftijdscategorie is te zien dat er in bepaalde leeftijdscategorieën duidelijke verschillen zijn tussen de geslachten.
In Smakt bestaat 45 % van de huishoudens uit gezinnen met kinderen. Daarna komen de mensen die niet in gezinsverband leven het meest voor (26%), denk hierbij alleenstaande mannen of vrouwen. Hierna komen de gezinnen zonder kinderen (19%). Alleenstaande mannen of vrouwen met kind(eren) komen het minste voor; 10%.

De bewoners van het Zorghotel in het voormalige klooster tellen vanaf medio 2010 ook mee in het inwonertal. Iedereen in Nederland is verplicht om zich in te schrijven op het woonadres, bij verhuizing binnen 5 werkdagen.

Holthees
In Holthees wonen op 1 januari 2011 in totaal 455 inwoners. Het aantal inwoners wisselt van jaar tot jaar een klein beetje, maar is over het geheel genomen sinds 2004 stabiel. De bevolkingssamenstelling is enigszins veranderd. De demografische druk is in de periode van 2000-2010 met 10% toegenomen; dit komt vooral door toename van het aantal ouderen. Op 1 januari 2011 was 13% van de bevolking van Holthees 65 jaar of ouder; dit is iets lager dan het gemiddelde van de gemeente Boxmeer (16%). Provinciale prognoses verwachten dat in 2024 in de gemeente Boxmeer 24% van de bevolking ouder dan 65 jaar zal zijn.
Ook de huishoudens zullen er anders uit zien. In 2010 was in Holhees het aandeel huishoudens bestaande uit gezin met kinderen 39% en het aantal eenpersoonshuishoudens 22%.
De provincie Noord-Brabant heeft een prognose laten uitvoeren over de toekomstige situatie in de provincie. Verwacht wordt dat het aandeel van gezinnen zal afnemen tot 28% en het aantal eenpersoonshuishoudens zal toenemen tot 33%.

2.5.2 Verenigingen

Vrijwilligerswerk en het verenigingsleven zijn belangrijke aspecten van het sociale klimaat in een dorp. Zij geven een indicatie van de vitaliteit van de gemeenschap. Smakt-Holthees kent een groot aantal verenigingen. Veel inwoners zijn lid van meerdere verenigingen.

De onderstaande verenigingen zijn actief in Smakt-Holthees:

   -  Biljartclub Zaal Trefpunt
   -  Carnavalsvereniging
   -  Dames Gymclub
   -  Fanfare Onze Lieve Vrouwe Gilde Smakt-Holthees
   -  Gemengd Koor Smakt-Holthees
   -  Kath. Bond voor Ouderen Smakt-Holthees
   -  Onze Lieve Vrouwe Gilde Smakt-Holthees
   -  Oranjecomité
   -  Ouderraad Basisschool St. Jozef
   -  Peuterspeelzaal "De Rakkertjes"
   -  Politiehondenclub "Samen 1"
   -  Stg. Open Ontmoetingscentrum (OOC) Smakt-Holthees (jeugdhuis)
   -  Stichting Mariakapel Holthees
   -  Toneelvereniging Kom Op
   -  Stichting Beheer Gemeenschappelijke Accommodaties
   -  Dubbel FriSH
   -  Voetbalvereniging Holthees-Smakt: omvat drie seniorenteams, een veteranenelftal en een damesteam. Zij werken hun trainingen en thuiswedstrijden af op sportpark De Halt. Vanwege het kleine aantal jeugdigen binnen de dorpsgemeenschap heeft voetbalvereniging Holthees-Smakt geen eigen jeugdafdeling. Daarom werkt de vereniging op het gebied van jeugdvoetbal samen met SSS'18 uit Overloon. Het aantal jeugdleden neemt wel weer toe.
   -  Vrouwenvereniging Holthees-Smakt
   -  Dorpsraad Smakt-Holthees
   -  Sinterklaascomité Smakt-Holthees
   -  Er zijn 2 EHBO verenigingen (Overloon en Vierlingsbeek) die aangeven werkgebied Holthees erbij te hebben.

2.5.3 Voorzieningenniveau

Smakt-Holthees heeft zelf weinig maatschappelijke voorzieningen. In Smakt is de kerk en een horecagelegenheid: Café-Restaurant-Zalenaccommodatie ’t Pelgrimshuis. De bewoners van Smakt maken gebruik van de overige voorzieningen in Holthees. De basisschoolleerlingen gaan er naar de basisschool (St. Jozefschool) en de kleinere kinderen gaan er naar de peuterspeelzaal. De school heeft een eigen gymzaal. Voor het voortgezet onderwijs kan men gebruik maken van scholen in Venray, Stevensbeek en Boxmeer.
Daarnaast is er een café-zaal in Holthees: ‘t Trefpunt.
De ruim 650 inwoners van Smakt-Holthees hebben geen winkel voor de dagelijkse boodschappen, ook zijn er geen zorg- en sociaal-culturele voorzieningen aanwezig.
Voor dienstverlening zijn de bewoners van Holthees georiënteerd op voorzieningen in omliggende kernen (Maashees (circa 2 km), Vierlingsbeek (circa 5 km), Overloon (circa 6 km) Venray (circa 6 km) en Boxmeer (circa 12km).
Voetbalvereniging Holthees-Smakt beschikt over twee voetbalvelden. De nabijgelegen accommodatie De Blokhut wordt door verschillende verenigingen, waaronder de voetbalvereniging, gebruikt. Het Onze Lieve Vrouwe Gilde beschikt over een eigen schietterrein. De fanfare repeteert in het Pelgrimshuis, één van de horecavoorzieningen. In het buitengebied staat Hoeve de Knol waar men terecht kan voor familieweekenden, vergaderingen en voor het houden van studiedagen.

2.5.4 Accommodaties

Het dorp Smakt heeft geen sociaal-culturele accommodaties. In Holthees is een blokhut die gebruikt wordt door o.a. de voetbalclub, het Gilde en Stichting OOC (jeugdwerk)
Café-zaal ‘t Trefpunt in Holthees functioneert deels als een soort gemeenschapshuis voor de dorpsgemeenschap Smakt-Holthees. Ook wordt een deel van de dorpsactiviteiten in ’t Pelgrimshuis georganiseerd.
De gemeente Boxmeer beschouwt de Blokhut als gemeenschapsaccommodatie.
De Blokhut werd voorheen verhuurd via jeugdorganisatie Open Ontmoetingscentrum (OOC). Sinds 2007 is er een onafhankelijke beheersstichting waardoor het gebruik van de Blokhut breder kan zijn. Het beheer van de Blokhut vindt plaats door Stichting Beheer Gemeenschappelijke Accommodaties Smakt/Holthees (Stichting BGA). De stichting heeft een bestuur van vijf personen. Het gebouw is eigendom van de gemeente Boxmeer. Op basis van de huurovereenkomst (ingegaan 1-1-2007) is het groot onderhoud voor de gemeente en het klein onderhoud voor Stichting. In de praktijk maken nog steeds dezelfde verenigingen gebruik van de blokhut. Verhuur structureel aan: Voetbalvereniging Holthees, OOC, Onze Lieve Vrouwe Gilde (soms), Oranjecomité (1 dag/jaar). Verhuur incidenteel: met name in juni/juli (als er geen vaste groepen zijn). Alleen de voetbalvereniging heeft een horecavergunning.
De verhouding van de Blokhut met de horecavoorzieningen het Pelgrimshuis en ‘t Trefpunt is goed.

2.5.5 Kunst en cultuur

In het dorp Smakt staan geen kunstwerken. In Holthees staat een Oorlogsmonument ter nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog en het kunstwerk van de Carnavalsvereniging.
In Holthees bestaat nog een Gilde. Smakt-Holthees heeft één fanfare, Fanfare ‘Onze lieve vrouwe Gilde Smakt-Holthees’ en één carnavalsvereniging ‘De Keavers’
In de Mariakapel vinden regelmatig concerten, lezingen en exposities plaats. Eén keer in de twee jaar organiseert de Stichting Mariakapel een kunstroute.

2.5.6 Onderwijs

Basisonderwijs
De basisschool St. Jozef staat in Holthees. De St.Jozefschool valt onder het schoolbestuur Stichting Katholiek Onderwijs Vierlingsbeek (SKOV) evenals de basisscholen in Vierlingsbeek, Overloon, Maashees en Vortum-Mullem.

De school is in 2010 uitgebreid, verbouwd en toegerust op de toekomst. Gezien de leerling-prognoses is leegstand van lokalen in de komende jaren niet aan de orde. Het schoolbestuur SKOV streeft ernaar om scholen in kleine kernen, voor zover haalbaar tot 2021, te behouden.
Voor de school in Holthees is sluiting van de school tot 2021 niet aan de orde.
De gymzaal van de school is in 2010 voorzien van twee kleedkamers en sanitaire voorzieningen.
De gymzaal wordt buiten schooltijd gebruikt voor recreatieve sportclubs (o.a. gymnastiek).

De St.Jozefschool wordt bezocht door 83 leerlingen (teldatum 1-10-2011). De prognose van het aantal leerlingen t.o.v. de andere scholen tot en met 2021 laat een redelijk constant beeld zien (zie onderstaande tabel).

Bron: Pronexus

De school in Holthees maakt nadrukkelijk deel uit van de dorpsgemeenschap Smakt-Holthees. Een positie die het schoolteam ook belangrijk vindt voor het dorp. De school levert een substantiële bijdrage aan de leefbaarheid in de gemeenschap Smakt-Holthees. De contacten met de dorpsraad Smakt-Holthees zijn goed.

Naast de kinderen uit Smakt en Holthees zijn er ook kinderen uit omliggende dorpen die in Holthees naar school gaan. Naast de fysieke afstand tot de school is het vooral ook de goede naam van deze school en het schoolconcept, dat deze ouders heeft doen besluiten om hun kind in Holthees naar school te laten gaan in plaats van de school in hun dorp. Vanuit de gemeente Venray is er geen betrokkenheid op basisonderwijs, vve of peuterspeelzaalwerk in Smakt–Holthees.

Peuterspeelzaal
De peuterspeelzaal heeft zelfstandige huisvesting (naast de basisschool) en wordt bezocht door peuters uit verschillende kernen. Uitstroom vindt plaats naar zowel de basisschool in Holthees als naar de basisschool in Maashees. De peuterspeelzaal werkt met beide basisscholen samen in het programma voor Voor- en vroegschoolse educatie (VVE-programma).
De peuterspeelzaal is vier ochtenden per week open. De maximale bezetting is 14 peuters per dagdeel. In 2010 maakten in totaal 25 peuters gebruik van de peuterspeelzaal.

Buitenschoolse opvang
De school heeft afspraken met kinderopvangorganisatie Spring om tegemoet te komen aan eventuele behoefte aan buitenschoolse opvang.

2.5.7 Speelvoorzieningen

Het dorp Smakt voldoet qua cijfers niet aan de criteria voor het handhaven dan wel aanleggen van speelvoorzieningen. Dit vanwege de zeer geringe vraag. Omdat er geen alternatieven in de buurt zijn, worden de huidige speelplaatsen gehandhaafd. Deze speelplaatsen liggen aan de Rector Creemersstraat: een blokspeelplaats met enkele speeltoestellen en een sport- en spelplaats. De mobiele pannakooi worden op basis van een roulatieschema op deze sport- en spelplaats geplaatst. Met elkaar is dit een compleet pakket voor Smakt en omgeving.
Op de speelplaats van de St.Jozefschool in Holthees staan speeltoestellen. De speelplaats is ook buiten schooltijd toegankelijk. Naast de speelplaats van de school ligt in Holthees nog een blokspeelplaats aan de Eikhofweg. Een trapveld ontbreekt, maar mogelijk trappen kinderen een balletje op het schoolplein of bij kinderen thuis waar men een grotere tuin bezit. Het aanbod van de speelvoorzieningen is voornamelijk gericht op de basisschooljeugd (<12jr).

2.5.8 Jeugd

Op 1 januari 2009 woonden er 60 mensen in Smakt van 19 jaar of jonger. Dat is zo’n 28% van de totale bevolking van Smakt. Jeugd in Smakt maakt gebruik van de jeugdsoos in Holthees.
Op 1 januari 2011 woonden er in Holthees 116 mensen van 19 jaar of jonger. Jongeren maken gebruik van activiteiten in de Blokhut. Jongeren uit Holthees participeren ook in verenigingen van andere dorpen, o.a. bij de volleybalvereniging in Maashees en bij de voetbalverenigingen in Vierlingsbeek of Overloon. Jongeren gaan ook naar jongerencentrum Jera in Ysselsteyn of naar Gryphus in Vierlingsbeek.
Bij overlast door jongeren wordt via het project Jong in de Buurt, waarin jongerenwerk (van welzijnsorganisatie Radius), politie en gemeente Boxmeer samenwerken, contact opgenomen.
Dit is vrijwel nooit nodig.

2.5.9 Ouderen

Het aantal ouderen (ouder dan 65 jaar) in Smakt is in de afgelopen 4 jaar met 5 personen toegenomen. Van de 216 inwoners waren er in 2009 25 personen 65 jaar of ouder. Er is in Smakt geen specifieke ouderenzorgvoorziening aanwezig. Wel zijn de ouderen actief bij de KBO (samen met de ouderen van Holthees).
Op 1 januari 2011 woonden er in Holthees 61 mensen van 65 jaar en ouder. Het percentage ouderen is daarmee 13%. In de gehele gemeente Boxmeer ligt dit percentage op 16%. Holthees behoort dus op dit moment tot de minder vergrijsde kernen van Boxmeer. De verwachting is dat het percentage ouderen in de gemeente Boxmeer als geheel zal oplopen tot 19% in 2020. Veel ouderen zijn lid van de Katholieke Bond voor Ouderen. Daarnaast zijn ouderen actief in de andere verenigingen.

2.5.10 Huisvesting buitenlandse werknemers

In 2008 is het beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray (vastgesteld door de raad op 4 november 2008) opgesteld. Hierin is aangegeven welke soorten huisvesting zijn toegestaan en aan welke eisen de huisvesting moet voldoen.
Ook in Smakt zijn buitenlandse werknemers woonachtig. Het gaat hierbij met name om huisvesting op agrarische bedrijven. Deze vorm van huisvesting is onder voorwaarden toegestaan.
In de nota Integratiebeleid (2008) van de gemeente Boxmeer is aangegeven dat in Holthees 3% van de bevolking bestaat uit westers-allochtone inwoners en 1% uit niet-westers-allochtone inwoners.

2.5.11 Veiligheid

Op het gebied van de sociale veiligheid zijn er geen bijzondere aandachtspunten te benoemen. Los hiervan, worden gemeentebrede aanpakken ter voorkoming of bestrijding van bepaalde vormen van criminaliteit dan wel overlast uiteraard ook in Smakt ingezet. De beleidsmatige basis hiervoor ligt vast in de kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2012-2015, ‘Veiligheid is van ons allemaal!’. Denk bijvoorbeeld aan de bestrijding van hennepteelt en het voorkomen van woninginbraken. Ook thema’s als bijvoorbeeld ‘onveiligheidgevoelens’, ‘jeugd en alcohol’ en ‘schoolveiligheid’ hebben gemeentebreed de aandacht.
De aanpak van verkeer gerelateerde aspecten ten aanzien van veiligheid maakt deel uit van het Venray’s Verkeer- en Vervoersplan (VVVP) (Zie ook paragraaf 2.3.9).
Voor Holthees is het Algemeen beleid van de gemeente Boxmeer van toepassing. Geen bijzonderheden over te melden.

2.5.12 Leefbaarheid

Verschillende factoren hebben invloed op leefbaarheid. Het betreft de factoren³:

   -  Woonklimaat
   -  Sociaal klimaat
   -  Veiligheid
   -  Voorzieningenniveau
   -  Werkklimaat
   -  Bestuurlijk klimaat

Alle factoren zijn in de voorgaande paragrafen al aan de orde gekomen, behalve de factor bestuurlijk klimaat.

³ Bron: Eindrapport Leefbaarheidonderzoek Venray, fase II (Maecon Spark Result, december 2008)

Bestuurlijk klimaat
Algemeen
In 2008 is een leefbaarheidonderzoek gehouden. Ten aanzien van het bestuurlijk klimaat zijn er vier punten die opvallen en belangrijk worden gevonden door de dorps- en wijkraden, namelijk:

1. het optimaliseren van de communicatie tussen gemeente en de dorps- en wijkraad maar ook tussen dorps- en wijkraad en hun achterban.
2. aandacht voor de afbakening van de taak van de dorpsraad.
3. meer aandacht voor gemeentelijke samenwerking en samenwerking voor dorpen die grenzen aan de provincie Noord-Brabant.
4. meer aandacht voor het tijdstip waarop dorpen en wijken betrokken worden bij de plannen van diverse organisaties.

Vanuit gebiedsgericht werken zijn de dorps- en wijkraden voor de gemeente de partij waarmee samengewerkt wordt. Deze raden treden op als belangenbehartiger van de dorpen en de wijken. De dorps- en wijkraden hebben de verantwoordelijkheid om op dorps- en wijkniveau te communiceren met hun dorps- en wijkbewoners waardoor zij over voldoende draagvlak in de gemeenschap kunnen rekenen.

Sinds 2005 is de gemeente bezig met het ontwikkelen en implementeren van het gebiedsgericht werken. Daarvoor was één contactfunctionaris en een beleidsmedewerker beschikbaar. Gaandeweg bleek dat het uitbouwen van de structurele samenwerking met de dorps- en wijkraden praktisch niet goed haalbaar was. Eén contactfunctionaris voor alle dorpen en wijken was volstrekt onvoldoende om het werk goed te kunnen doen.

In 2007 is het gebiedsgericht werken geëvalueerd. Als resultaat van deze evaluatie stemde de gemeenteraad in met het voorstel om het team GGW structureel uit te breiden met de tweede contactfunctionaris, een beleidsmedewerker en een fulltime kracht t.b.v. de secretariële en administratieve ondersteuning.

Op 1 april 2008 is het team GGW van start gegaan. De contactfunctionarissen hebben de dorpen en de wijken onderling verdeeld. Zij bezoeken zoveel mogelijk alle wijk- en dorpsraad vergaderingen. Sturen het proces van structurele samenwerking en begeleiden het proces m.b.t. de ontwikkeling van de Structuurvisies Dorps- en wijkontwikkelingsplan.

Dorpsraad Smakt/Holthees
Smakt/Holthees heeft een goed functionerende en kritische dorpsraad. De bestuursleden wonen zowel in Smakt als in Holthees. De dorpsraad bestaat uit 8 leden, waarbij vrouwen ondervertegenwoordigd zijn. In het reglement van de dorpsraad Smakt-Holthees staat dat de dorpsraad gekozen moet worden, maar in de praktijk gaat men bij vacatures zelf op zoek naar nieuwe bestuursleden. De dorpsraad streeft naar een bezetting tussen de 3 en 9 leden (de huidige dorpsraad heeft 8 leden).
De dorpsraad houdt maandelijks een openbare dorpsraadvergadering in ‘t Pelgrimshuis. De dorpsraadleden hebben de taken onderling verdeeld en ondergebracht in een aantal werkgroepen. Zo is er een werkgroep woningbouw, openbare ruimte, wandelpaden en de dorpskrant. Ook is er een jeugdraad in oprichting.

In het kader van GGW en het uitbouwen van de structurele samenwerking bezoekt de contactfunctionaris zoveel als mogelijk de maandelijkse vergadering. De dorpsraad kan op die manier meteen een beroep doen op de contactfunctionaris. Daarnaast bewaakt de contactfunctionaris het proces van structurele samenwerking en het onlangs opgestarte proces t.b.v. de ontwikkeling van de Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Smakt. Door de invoering van het gebiedsgericht werken bij de gemeente Venray is de relatie tussen de dorpsraad en de gemeente sinds 2008 sterk verbeterd.

Tot slot
Uit het leefbaarheidonderzoek De dorpen Smakt en Holthees vormen één gemeenschap. Er is voor beide dorpen één dorpsraad. De dorpsraad heeft te maken met twee gemeenten en provincies. De dorpsraad mar de inwoners van beide dorpen zijn van mening dat er onderling meer overleg en afstemming moet plaatsvinden tussen Venray en Boxmeer. Voorkomen moet worden dat bewoners geconfronteerd worden met verschillende vormen van beleid en regelgeving.